Jednake z punktu widzenia matki ludzkiej te mapie reakcje stanowi przedmiot jedynie akademickiego zainteresowania. Mog one zaciekawi zoologw, ale w praktyce w aden sposb nie uatwiaj rodzicom ich zada. Jak wic naley postpowa w tej sytuacji? Istnieje kilka moliwoci. W tak zwanych spoeczestwach pierwotnych w cigu pierwszych miesicy ycia niemowl pozostaje na og niemal w staym kontakcie z ciaem matki. Gdy matka odpoczywa, dziecko pozostaje w jej rkach lub te w rkach jakiej innej osoby. Gdy matka pi, dziecko znajduje si na tym samym posaniu. Gdy matka pracuje lub znajduje si w ruchu, dziecko jest do niej solidnie przywizane. W ten sposb zapewnia mu ona niemal nieustanny kontakt charakterystyczny dla innych naczelnych. Matki spoeczestw cywilizowanych nie s w stanie w caej rozcigoci stosowa si do tych zasad.
Jedn z moliwoci jest szczelne zawinicie dziecka w pieluszki i w becik. Jeli matka nie moe zapewni dziecku w kadej godzinie dnia i nocy bogiego ucisku swoich ramion czy cisego kontaktu ze swoim ciaem, moe ona przynajmniej dostarczy mu bogiego ucisku gadkiej i mikkiej materii, ktra jest rodkiem zastpujcym wntrze utraconego ona. Zwykle mylimy o ubieraniu noworodkw jako o metodzie zapewnienia im ciepa, ale chodzi tu o co wicej. Rwnie wany jest ucisk materiau, w ktry zawinite jest dziecko i ktry wchodzi w kontakt z powierzchni jego ciaka. Tocz si jednak oywione dyskusje nad tym, czy owo owinicie powinno by cise czy lune. Opinie o tym, jak szczelne winno by owo postnatalne ono z materiau, znacznie rni si w poszczeglnych kulturach.
W dzisiejszym wiecie zachodnim nie akceptuje si na og ciasnego spowijania, nawet noworodka owija si lekko, aby mg swobodnie porusza si i wymachiwa koczynami, gdy ma na to ochot. Specjalici wyraaj obaw, e spowijanie niemowlcia moe krpowa jego ducha. Znaczna wikszo zachodnich czytelnikw zgodziaby si z tym skwapliwie, ale blisze zbadanie sprawy nie potwierdza tych obaw. Staroytni Grecy i Rzymianie ciasno spowijali swoje niemowlta, ale nawet najzagorzalszy wrg powijakw musi przyzna, e byo wrd nich niemao wolnych duchw. Do koca osiemnastego wieku trzymano w powijakach rwnie niemowlta brytyjskie, a wiele niemowlt rosyjskich, jugosowiaskich, meksykaskich, laposkich, japoskich i indiaskich trzyma si w nich do dzisiaj. Ostatnio poddano ten problem badaniom naukowym, w toku ktrych za pomoc odpowiednio czuych przyrzdw sprawdzano uczucie dyskomfortu niemowlt w powijakach i bez powijakw. Stwierdzono, e spowijane dzieci rzeczywicie byy spokojniejsze, co przejawiao si wolniejszym biciem serca, zmniejszon prdkoci oddechu i rzadszym paczem. Duej te spay. Naley przypuszcza, e spowijanie lepiej przypominao cisy ucisk ona, jakiego dowiadczaj dojrzae pody w ostatnich tygodniach ciy.
Wszystko to wydaje si potwierdza opinie zwolennikw spowijania, ale trzeba przypomnie, e nawet najwikszy pd nigdy nie podlega w onie matki takiemu ciniciu, eby od czasu do czasu nie mg kopa i porusza si. Kada matka, ktra wyczuwa w sobie te ruchy, zdaje sobie spraw, e nie spowija ona swego nie narodzonego dziecka do tego stopnia, by je unieruchomi. Umiarkowane spowijanie noworodka jest chyba bardziej naturalne ni silne krpowanie stosowane w niektrych kulturach. Co wicej, zwolennicy spowijania niepotrzebnie przeduaj nieraz ten zabieg znacznie ponad zalecan miar. Moe to by poyteczne w pierwszych tygodniach, ale pniej moe zakci procesy prawidowego rozwoju mini i ksztatowania si postawy. Tak jak pd musi kiedy opuci naturalne ono, tak noworodek musi wkrtce opuci ono sztuczne, bo inaczej nie zdy na nastpny etap rozwojowy. Mwimy zwykle o noworodkach niedonoszonych lub przenoszonych, majc na myli chwil porodu, ale poyteczne jest zastosowanie tych poj take do pniejszych etapw rozwoju dziecka. Jeli potomstwo ma szczliwie przeby owe kolejne fazy, w kadej z nich, od niemowlctwa do dojrzewania, musz by stosowane waciwe formy intymnoci, kontaktu cielesnego i pielgnacji. Inaczej jeli przejawy intymnoci wyprzedzaj etap lub s w stosunku do niego opnione mog pojawi si kopoty w dalszym yciu.
Uwodzenie
Para mlodych mieszkancow Moskwy, zmeczona tulaniem sie po wynajmowanych mieszkaniach, przypadkowo znajduje niedrogi i przytulny pokoj. Wkrotce zaczyna im sie wreszcie jakos powodzic. Alosza dostaje stala prace. Lida, studentka wydzialu przekladu literackiego, otrzymuje ciekawe i intratne zlecenie z wydawnictwa - ma napisac zakonczenie powiesci Dickensa Tajemnica Edwina Drooda. Ale pewnego dnia chlopak nagle znika, a Lida dowiaduje sie od kolezanki, ze widziano go w nocnym klubie w towarzystwie jej dawnego znajomego, Siergteja, ktorego zaloty odrzucila pare lat temu w dosc nieprzyjemnych okolicznosciach. Osoby otaczajace Lide okazuja sie w dziwny sposob powiazane ze soba, a zycie przynosi wciaz nowe niespodzianki. Dziewczyna staje przed koniecznoscia rozwiklania kilku tajemnic - tych literackich, sprzed stu trzydziestu dwoch lat, i rzeczywistych, majacych bezposredni zwiazek z jej dalszym losem.
